CHUỘT SA BẪY

Truyện ngắn Mỹ.

Năm 1974, sau mười hai năm góa vợ, Kenneth Benson vẫn ở vậy, vẫnđiều hành công ty bảo hiểm, vẫn là một triệu phú hiếm có và vẫn ở trong biệtthự mang tên vợ tại Los Angeles. Các tường phòng treo la liệt chân dung ngườivợ yêu, ngôi biệt thự gần như trở thành đền thờ người đàn bà bạc mệnh. Kỷ niệmxưa không vì thời gian trôi qua mà phai nhạt trong tâm trí Kenneth. Dường nhưcó cái gì đó vỡ vụn, khiến sau mười hai năm ông già hẳn đi…

Hai đứa con trai cũng đã thay đổi nhiều: John năm nay đã mười tám,Spencer mười sáu. Cả hai đều lớn bổng lên, phổng phao, khỏe mạnh. Và thay đổisâu sắc về mặt tư cách đạo đức. Sau khi Elisa qua đời, người bố tự mình lo việcgiáo dục hai đứa con, tất cả tình thương yêu dành cho vợ, bây giờ ông trao hếtcho con. Nói là ông cưng chiều chúng có lẽ chưa đủ, vì cưng chiều không cónghĩa là thỏa mẵn bất cứ đòi hỏi nào của con cái. Đằng này, ông Kenneth khôngbao giờ từ chối một yêu sách nào của hai đứa con. Chúng đòi mua món đồ chơi vừatrông thấy trong tay thằng bạn con nhà tỷ phú ư? Có ngay. Một thằng phàn nànngười hầu của nó không chịu ngồi yên để nó thúc mũi giầy bào mạng mỡ anh ta ư?Lập tức ông chủ ra lệnh đuổi ngay anh hầu. Vừa đủ tuổi quy định, mỗi đứa đềuđược bố tặng vài ba chiếc mô tô phân khối lớn, sau đó là những chiếc xe hơi.Những chứ không phải một…

Ít lâu nay, ông Kenneth bắt đầu thấy lo lo, John lại vừa tông nátchiếc xe hơi thứ hai của nó. Lần này nó còn làm một người đi đường bị chấnthương…

Spencer tuy mới mười sáu tuổi nhưng không chịu kém. Nhiều lần bịgiải vào đồn cảnh sát vì đánh lộn gây thương tích. Cả hai chẳng thiết học hànhgì nữa, ngày đêm la cà hết quán rượu này tới hộp đêm khác trong thành phố, tớiđâu gây chuyện bê bối tới đó. Mỗi khi các con càn quấy gây thiệt hại ở đâu đó,ông Kenneth lại vung tiền bồi hoàn gấp nhiều lần tổn thất, dàn xếp ổn thỏachẳng ai thưa kiện thắc mắc gì. Đôi khi ông rụt rè trách móc con liền bị chúnggạt phăng:

- Có sao đâu bố? Vì bố nhiều tiền, khỏi lo. Tuổi chúng con là tuổichơi bời thoải mái…

Tuy bắt đầu lo lo, nhưng ông Kenneth thấy chưa cần phải mạnh tay,chỉ thỉnh thoảng nhắc nhở qua loa thôi, Ông muốn các con được hạnh phúc trongcuộc sống, niềm hạnh phúc ông không kịp trao tặng trọn vẹn cho Elisa đã ra điquá sớm…

Lúc hai mươi mốt giờ ngày 06 tháng Ba năm 1974, Kenneth đang ngồiđợi hai con đi từ sáng chưa thấy về, bỗng nghe tiếng còi hụ ngoài đường. Tiếngbánh xe rít trên sỏi. Hai cảnh sát đi kèm John và Spencer giải vào. Viên trungúy lịch sự nói với nhà tỷ phú:

- Thưa ông Kenneth, chúng tôi dẫn hai con trai của ông về. Vì làcon ông nên chúng tôi bỏ qua. Nhưng đây là lần cuối cùng.

John và Spencer cười nhâng nháo khi ông Kenneth lo lắng hỏi trungúy:

- Lạy Chúa, chúng nó sinh sự gì vậy?

- Lấy trộm chiếc xe đạp.

- Ủa để làm gì mới được chứ?

Trung úy cảnh sát nhìn thẳng vào mắt nhà tỷ phú:

- Thưa ông Kenneth, ông nên hỏi các con ông thì hơn. Tôi chỉ cómột lời khuyên: ông cần quản lý chặt hai cậu con, trước khi quá muộn…

Tiễn chân cảnh sát ra về, ông Kenneth vào hỏi hai đứa:

- Sao các con lại làm chuyện đó? Ăn cắp một chiếc xe đạp, lạthiệt. Muốn mua mấy trăm chiếc chả được?

Spencer cười nhăn nhở:

- Bố chẳng hiểu gì hết! Xoáy chơi cho vui vậy thôi, để coi thử cónhững phản ứng gì. Chẳng lẽ chỉ bọn khố rách áo ôm mới trộm cắp, còn bọn conlại không?

Không tự chủ được nữa, Kenneth Benson giang thẳng tay tát giữa mặtSpencer. Phản ứng quyết liệt của người bố lần đầu tiên nổ bùng khiến thằng conchoáng váng, đứng lặng hồi lâu rồi co cẳng chạy khỏi nhà. Thằng anh bám theo.Lát sau, tiếng mô tô phân khối lớn gầm lên. Còn lại một mình trong nhà, ôngKenneth bưng đầu gục xuống. Tất cả sự thực phũ phàng đột ngột phơi bày trướcmắt…

Lỗi tại ông. Không nuôi dạy hai đứa con với tình thương yêu sángsuốt, ông đã làm chúng thối nát. Đã biến chúng thành quái vật, thành những hạtgiống sát nhân. Ôi, giá như mẹ chúng vẫn còn chắc chắn tình hình sẽ khác hẳn,nhưng đau khổ thay, Elisa đã vắng bóng từ mười hai năm nay!

Ngay lập tức, Kenneth có một quyết định dứt khoát. Vốn là conngười hành động, khi thấy có vấn đề đặt ra là ông tìm bằng được cách giải quyếtrốt ráo. Tin rằng John va Spencer hư hỏng vì thiếu vắng sự giáo dục của mộtngười mẹ, ông quyết định: mình sẽ tục huyền. Càng sớm chừng nào càng hay!

Kenneth Benson đã bắt tay vào việc thì tất yếu công việc phải đượcgiải quyết trong thời gian ngắn nhất. Một tuần sau ông chấm được ý trung nhân.Người trúng cử là Dorothy Smith. Một phụ nữ bốn mươi lăm tuổi, tóc nâu sậm,người khô đét và dài như cây sào, khuôn mặt nhiều góc cạnh. Kenneth không quantâm tới vẻ ngoài không mấy hấp dẫn của người vợ mới. Ông ấn định ngay vị trí vàchức trách cho bà ta. Không có chuyện chăn gối gì hết, điều duy nhất phải làmcho tốt: dạy dỗ hai đứa con trai, không để chúng biến thành hai kẻ giết người.Dorothy Smith hiểu rất rõ nhiệm vụ được giao:

- Ông cứ tin ở tôi. Tôi chỉ yêu cầu ông đảm nhận mọi chi phí tronggia đình.

Nhà tỷ phú nhận lời. Đám cưới được tổ chức tháng Sáu năm 1974, rấtgiản dị. Từ đó tình hình biến đổi hẳn…

Dorothy ngự trị trong biệt thự Elisa như một nữ hoàng tối thượng.Nắm chặt tay hòm chìa khóa, kẻ ăn người ở phải tường trình mọi khoản chi tiêumỗi ngày. Và dĩ nhiên, John cũng như Spencer đều bị cắt đứt mọi khoản tiêu vặt.Mô tô và xe hơi đều bị tịch thu hết. Việc học hành được mẹ kế giám sát rấtchặt, một lời đe dọa được lặp lại nhiều lần: nếu không đủ điểm sẽ bị đuổi khỏibiệt thự, đi nơi khác ở và kiếm việc làm để sống như mọi người…

Thời gian đầu, hai anh em tìm mọi cách chống lại nền trật tự mới,nhưng chúng nhanh chóng nhận ra đối thủ cao tay hơn nhiều. Mỗi lần chúng phảnđối đều bị Dorothy trừng mắt nhìn tuyên bố đanh thép:

- Mẹ đã quyết định như vậy, các con cứ vậy mà làm. Không bằng lòngthì đi khỏi nhà này…

Phải công nhận Dorothy rất công bằng, đối xử với hai anh em nhưnhau nên không đứa nào dám tỵ nạnh. Hai anh em biết thân biết phận nghiến răngchịu đựng, ôm chặt hận thù, giã từ cuộc sống phởn phơ trong hộp đêm, giã từnhững cuộc đua xe bạt tử, những canh bạc bốc trời. Chúng phải vùi đầu vào học.Kenneth rất mừng. Nỗi tiếc thương người vợ trước vẫn âm thầm hủy hoại sức khỏeKenneth rồi một bữa phá vỡ tim ông…

Một tuần sau công chứng viên của gia đình Kenneth Benson mở dichúc ông ta để lại. John và Spencer thực lòng yêu quý bố nên rất tiếc thương,nhưng lúc này chúng chỉ nghĩ tới một điều: được thừa kế gia tài, nhận hàng trămtriệu đôla, được vui chơi xả láng gấp nhiều lần trước… Phen này con mụ già thầnnanh đỏ mỏ đừng hòng chọc gậy bánh xe!

Công chứng viên lấy giọng trịnh trọng đọc to: “Tôi để lại cho Johnvà Spencer phần gia tài theo luật quy định tức là mỗi con tôi được nhận 300.000đôla. Số tiền này sẽ được trao tận tay chúng khi nào vợ tôi là Dorothy qua đời.Tôi trao quyền cho Dorothy quản lý toàn bộ di sản của tôi. biệt thự Elisa làtài sản không chia phần, thuộc quyền sở hữu chung của hai con trai tôi và vợtôi…"

Hai chàng té ngửa, gần nghẹt thở… Mất quyền thừa kế! Chúng bị mấtquyền thừa kế, chỉ được mỗi đứa 300 ngàn so với vô số triệu rơi vào tay mụ…

Dorothy ngồi thẳng lưng trên ghế bên khẽ nhếc miệng cười… Thì ramụ đã biết từ trước. Đồ rắn độc!

John va Spencer căm uất nhìn mụ, trong mắt cả hai đứa lóe lên tialửa hận thù man rợ… Tuy vậy bộ ba vẫn phải sống chung dưới một mái nhà, khôngai chịu bỏ phần biệt thự của mình…

Thêm hai năm nữa qua đi. Bây giờ là tháng Ba năm 1979. Sự chungđụng trong biệt thự Elisa đã căng thẳng đến tột bực, mối hận thù của hai thằngcon đối với dì ghẻ đã lên tới đỉnh điểm. Bỗng nhiên Dorothy Benson bị một cơnđột quỵ. Được cấp cứu kịp thời, mụ thoát chết. Bác sĩ của gia đình khi đưa mụvề nhà, dặn dò hai chàng:

- Điều chủ yếu là bà phải nghỉ ngơi tĩnh dưỡng. Nếu tái phát lầnsau thì khó lòng…

"Nếu tái phát thì khó lòng…" Hai anh em chẳng cần đưamắt, chẳng cần nói với nhau nửa lời đã hiểu rõ bụng nhau. Lời dặn dò ngắn gọnđã rút ngắn số mệnh Dorothy…

Một tháng sau, ngày 24 tháng Tư năm 1979, bác sĩ gia đình của nhàBenson nhận được cú điện thoại cấp báo:

- Mời tới ngay!

Bà mẹ kế chúng tôi ngất xỉu trong bồn tắm. Có vẻ nguy kịch. Bác sĩphóng xe như bay tới biệt thự Elisa. Lao vào phòng tắm. Thoáng nhìn cũng biếtngay bệnh nhân đã hết thở. Dorothy ngồi bệt trong bồn, đầu lật ra sau, mắt trợnngươc, mồm há hốc. Khám nghiệm qua loa, bác sĩ kết luận: chết vì suy tim. Ôngcấp giấy phép chôn cất. Ông chẳng hồ nghi gì hết, kết cục bi thảm này đã đượcông dự báo trước rồi.

Bác sĩ vừa đi khỏi, hai anh em thả sức bộc lộ niềm vui thắng lợi.Vị bác sĩ đáng kính đã sa bẫy. Án mạng đã được chúng dàn dựng tuyệt vời, khôngmột kẽ hở nhỏ. Dù gia tài này có rơi vào tay đứa con gái riêng đời chồng trướccủa Dorothy thì mỗi đứa vẫn còn 300 ngàn đô và chiếc biệt thự này. "Chà,ngón đòn đúng là tuyệt chiêu! Thì ra mụ ta cũng không ghê gớm lắm. Ăn nhau ởchỗ dám liều. Dám liều nên hai đứa mình toàn thắng. Sự đồng tâm nhất trí củahai anh em mình là yếu tố quan trọng lắm lắm trong vụ này…".

Ít bữa sau, John và Spencer lại có mặt trong văn phòng viên côngchứng của gia đình. Con riêng của Dorothy ngồi bên hai anh em. Cô ta là ngườisẽ đút túi tài sản khổng lồ của nhà Benson. Hai anh em thỉnh thoảng lừ mắtnguýt đầy ghen tức. Nhưng biết không thể xoay chuyển tình thế, chúng ấm ức chấpnhận số phận, cam chịu bằng lòng với phần đã được chia. Và thản nhiên nhìn côngchứng viên gỡ xi gắn chiếc phong bì đựng di chúc người mẹ kế. Lần này sẽ khôngcó gì khiến chúng kinh ngạc như lần nghe di chúc của bố. Công chứng viên cấtgiọng nhà nghề đọc to: “Tôi, Dorothy Benson, tuyên bố người nhận toàn bộ di sảncủa tôi là Spencer Benson, con trai riêng của chồng tôi…" Không khí trongvăn phòng lặng ngắt. Một lát sau, tiếng rú thất thanh, tiếng đổ ghế cái rầm.Con gái Dorothy vùng chạy đi, kêu khóc thảm thiết. Còn lại hai anh em đối diệncông chứng viên. Chúng quay nhìn nhau hồi lâu.

Một tuần sau khi mở chúc thư của Dorothy Benson, ngày 09 tháng Nămnăm 1979, John Benson dừng xe trước đồn cảnh sát cận biệt thự Elisa. Viên cảnhsát tiếp gã lại chính là trung úy cách đây vài năm đã bắt giữ hắn cùng vớiSpencer về tội trộm xe đạp.

- Thưa trung úy, tôi muốn lương tâm được thanh thản. Nên mới tốgiác: em trai tôi phạm tội giết người. Nó dìm mẹ kế tôi chết ngạt để thừa hưởnggia tài…

Sau phút bàng hoàng dễ hiểu, trung úy hỏi thêm chi tiết. John khaibáo cặn kẽ, chính xác. Ngay hôm đó, Spencer bị bắt tại Los Angeles giải về gặptrung úy. Trung úy không rào đón úp mở, ném thẳng vào gã lời buộc tội:

- Anh đã ám hại Dorothy Benson. Dìm bà chết ngạt dưới bồn nướctắm. Nào, khôn hồn thì thú nhận.

Gã tân triệu phú đôla lấy giọng trịch thượng:

- Biết đang nói chuyện với ai không trung úy?

Viên sỹ quan vẫn điềm nhiên.

- Đừng lên gân cho mệt. Tôi biết hết rồi. Anh trai anh đã bật mí.

Nghe vậy, gã gục liền. Nghe trung úy hạ lệnh bắt giữ, gã chợt bừngtỉnh:

- Thế còn John? Ông đã bắt hắn rồi chứ? Hai chúng tôi chung sứcgiết mụ già mà. John Benson bị tóm nốt, cảnh sát Los Angeles thay nhau lấy khẩucung nhưng gã một mực chối.

- Spencer tự tay làm từ đầu đến đuôi. Nó được thừa kế, đâu phảitôi. Tôi phản đối hành động đó.

Sau bảy mười hai giờ thẩm vấn, gã mới chịu nhận tội. Và tỏ vẻ nhẹnhõm, thanh thản. Xin một điếu thuốc, rít lấy rít để. Rồi nhếch mép cười mỉm,vệt cười nhếch mép trông kỳ cục chuyển dần thành tiếng cười rũ rượi kéo dài mấyphút không sao kìm nổi. Mãi sau hắn mới nói được giữa hai đợt nấc cụt:

- Hay thật! Hay cực kỳ!… Di chúc của con đĩ già ấy… Tôi vừa hiểura rồi… Hiểu tại sao mụ cho thằng Spencer tuốt tuột mà không cho tôi một đồngnào… Mụ biết trước…

Gã ngưng bặt, lấy lại hơi thở dốc.

- Mụ biết trước thế nào cũng bị chúng tôi thịt, nên nghĩ mẹo chiarẽ hai anh em tôi. Cho Spencer hết, để tôi trắng tay, mụ buộc tôi phải nghi ngờthằng em phản. Và cuối cùng tôi sẽ không chịu thua, sẽ tố giác để nó không đượchưởng gia tài. Thế là cả hai đứa đều nhịn luôn. Cả hai chuột đều sa bẫy. Tờ dichúc hay thật!

Cái bẫy tài tình sập một phát được cả hai chuột liền. DorothyBenson đối xử với hai anh em như nhau, không phân biệt, không thiên vị đứa nàotuy trong di chúc lại làm ra vẻ ưu đãi thằng em hơn. Hội đồng bồi thẩm tòa LosAngeles không phân biệt tội trạng của hai anh em nhà Benson. Cả hai tên đều bịbuộc tội ngang như nhau, John và Spencer đều lãnh án tù chung thân.