KẺ HÈN NHÁT

Truyện Mỹ.

Cảnh vật khô cằn haibên đường vùn vụt lùi lại dưới ánh nắng chói chang. Nắng Mỹ chiếu trên bảng báođây là vùng Medway. Xa xa chừng một kilômét thấp thoáng mấy ngôi nhà gỗ đầutiên của Medway. Bầu trời đỏ rực cố níu vầng dương đang lặn nơi tận cùng thảonguyên. Lề đường bên trái là trạm sửa xe bỏ hoang, bên phải có một quán rượutreo tấm bảng huênh hoang: "Bán bánh mỳ nhồi xúc xích nóng ngon nhất. Bánloại bia ngon nhất…"

Xe thắng gấp dừnglại bên vệ đường, người lái xe đưa cặp mắt hoảng hốt nhìn về quán rượu. Nhưngquán bỏ không từ lâu. Người đàn ông tuy biết thế, nhưng vẫn sợ. Bây giờ anh tabiết chắc không bị ai nhìn thấy, không thể có người nào đã nhìn thấy anh ta,anh ta mới hạ kính xe ngoái nhìn lại đoạn đường sau lưng. Chừng một trăm métphía sau anh ta, thẳng vệt bánh xe xiết trên mặt đường có một khối tròn nhỏ nằmlăn bên mép đường. Khối tròn màu sáng. Bất động. Quanh nó một đám bụi đang lặnglẽ rơi xuống dưới ánh nắng chiều. Người đàn ông hít một hơi thật dài để trấntĩnh lại. Không khí nóng tràn vào phổi không làm cho anh ta mát mẻ dễ chịu,trái lại càng làm anh vã mồ hôi. Áo sơ mi dán chặt vào ghế xe như thiêu đốtlưng anh. Đôi chân run bần bật sau những giây căng thẳng vừa rồi. Anh vẫn ngồiim không dám cựa quậy. Đầu óc rối tinh. Làm gì bây giờ? Xuống xe, nhào tới khốibất động kia, rồi làm gì tiếp? Lỡ nó chết rồi thì sao đây? Lúc đó sẽ nổ máychạy trốn như một tên sát nhân chăng? Nhưng có thể nó vẫn còn sống, mình sẽ làmgì?

Người đàn ông có mộtquyết định thật đột ngột. Anh ta nổ máy, cài số lùi vội vã đến nỗi hộp số rítlên trèo trẹo và lùi xe một trăm mét tới chỗ khối tròn nhỏ. Tới sát bên nó, anhlấy hết can đảm nhìn xuống. Bé gái bận tấm áo màu hồng khá dơ dáy, chân đi dépcói. Bé nằm co tôm, mặt úp xuống đường đè lên hai cánh tay, trông như đang ngủ.Loáng thoáng nhìn thấy một mảng cổ và má nó nhợt nhạt. Hai chân bé co quắp, tayphải còn nắm chiếc quai giỏ. Người đàn ông đưa mắt nhìn quanh tìm chiếc giỏ,thấy nó bị văng khá xa. Một trái cam, một khúc bánh mì từ giỏ lăn ra ngoài.Giữa lòng đường có một chiếc mũ rơm bẹp dí đánh dấu nơi xảy ra tai nạn.

Câu chuyện là nhưvậy: một mình trên xa lộ, người đàn ông này đã tông ngã một bé gái, và đang losợ tự hỏi nên làm gì sau khi gây tai nạn. Tuy đáng lẽ anh ta không được chầnchừ đắn đo gì hết. Phải lập tức xuống xe, xem tình trạng đứa nhỏ, trấn an nó,kiếm bác sỹ cứu chữa nó vì bản thân anh ta không phải là thầy thuốc nên khôngthể xác định đứa nhỏ bị thương tổn nặng nhẹ thế nào. Trong trường hợp rủi ronhất, đứa nhỏ đã chết, anh ta phải chạy thật lẹ vào thành phố cách đây mộtkilomet báo với cảnh sát. Nhưng người đàn ông này không làm thế. Anh ta sợ. Sợkhông dám xuống xe, quan sát, sờ nắn, xợ biết rõ sự thật. Một cái gì đó trongđầu anh ta vừa báo động, vừa rỉ tai: Chẳng có chuyện gì xảy ra. Xe anh khôngthể cán lên bé gái này. Không, không thể có chuyện đó. Anh ta không muốn vàkhông thể thấy lại cảnh đứa nhỏ chạy băng qua lộ, thân hình bé bỏng của nó bịhất tung…

Cảnh ấy quá tànnhẫn, anh ta không muốn nhớ lại, không muốn coi đó là sự thật. Không thể xảy rachuyện đó. Nhưng đứa nhỏ đang nằm kia. Một khối tròn nhỏ màu hồng đầy bụi, bấtđộng một cách đáng sợ, nó nằm sờ sờ ngay trước mắt anh ta, không muốn nhìn vẫncứ thấy. Anh rụt rè, rón rén mở cửa xe. Rồi lại đặt chân xuống, bước tới mộtbước, ngập ngừng, hơi cúi xuống, khẽ gọi. Tiếng nói của anh ta khiến anh hoảnghồn. Anh nhảy giật lùi chui vội vào xe nổ máy chạy như phát điên, không dámnhìn vào kính chiếu hậu. Nắng tắt hẳn. Những ánh đèn đầu tiên của thành phốnhìn người đàn ông lẩn vào đám đông vô danh. Anh ta vào quán nốc một bữa rượu êhề chưa từng có trong đời. Lúc này là 8 giờ tối.

Y hệt nhiều thànhphố khác của Hoa Kỳ, Medway cũng có một đài phát thanh địa phương, làm côngviệc chủ yếu là ca ngợi nhạc rock, bột giặt sinh học và xà bông vớ vẩn. Xướngngôn viên duy nhất của đài là Ronald Green, một người dường như từng giây từngphút đều phải sống với tốc độ 100km/h. Bằng chất giọng cực kỳ nhiệt thành, anhta nhai nhải với niềm tin tưởng không thay đổi tất cả các tựa đề bài hát cũngnhư mọi tin tức trong thành phố và mọi mặt hàng được quảng cáo. Vương quốc củaanh là tầng trệt ngôi nhà cũ, nơi anh sống trong mối liên hệ mật thiết với mộtkỹ thuật viên có bộ thần kinh cũng luôn căng thẳng và một nữ thư ký chuyêntrách thư từ và điện thoại. Trong phòng có hai chiếc bàn, một máy chạy băng,hai máy quay đĩa, bình nước tự động và Ronald Green ngồi trước chiếc micro. Đàiphát từ 9 giờ sáng tới 7 giờ tối liên tục không nghỉ. Khi nào xướng ngôn viênđói bụng thì kỹ thuật viên mở đĩa nhạc trong một tiếng hoặc mười phút, thờigian ngốn hết ổ bánh mỳ kẹp thịt. Ronald 26 tuổi, hơi đần nhưng rất năng nổ,hàng loạt thành tích chinh phục nữ giới được móc lủng lẳng trên đầu anh ta dướidạng những bức hình có lời đề tặng đàng hoàng.

Sáng nay Ronald cóvẻ bị "lỏng ốc". Lỏng ốc là cụm từ kỹ thuật viên ưa dùng để chỉ trạngthái thiếu nhiệt tình cháy bỏng của Ronald, thứ nhiên liệu tối cần cho sức năngđộng của đài. Tuy thế buổi sáng vẫn qua đi không chút trục trặc nhỏ nào mặc dầuRonald bị lỏng ốc. Sau đó nữ thư ký chuyển cho anh ta bản thông báo gửi tới quađiện thoại của quận trưởng cảnh sát Medway. Ông yêu cầu giúp một tay. NhờRonald phát trên làn sóng, nếu cần thì mỗi giờ một lần, bản thông báo yêu cầutìm kiếm bé gái 12 tuổi tên Cory Materson rời khỏi nhà bố mẹ từ bữa qua cho tớigiờ vẫn chưa về. Ronald nhận lời. Chí ít cũng có thể giúp được bằng cách đó.Lâu nay bạn nghe đài thường nhờ anh ta tìm giúp chiếc xe mô-tô mất cắp, chiếc xehơi hoặc con mèo lạc. Một bé gái mất tích là chuyện quan trọng hơn gấp bội. Vớitinh thần trách nhiệm thật cao. Ronald miêu tả nhận dạng đứa nhỏ: chiều cao,màu mắt, quần áo. Sau lần phát thứ ba, tức ba giờ sau quận trưởng cảnh sát lạigọi điện nhờ giúp một việc khác. Xe tuần tra đã kiếm ra đứa nhỏ, bây giờ cầnthông báo nhằm tìm ra người lái xe đã tông phải nó. Vì rõ ràng nó gặp tai nạngiao thông. Đang nằm trong bệnh viện trong tình trạng hôn mê tuy không cóthương tích rõ rệt ngoài mấy vết bầm tím…

Quận trưởng muốn kêugọi lương tâm người lái xe đó. Để biết chắc đó là một tai nạn chứ không phảimột vụ tấn công. Ronald không mấy thích thú loại việc này. Nguyên tắc lâu naycủa anh khi nói trên đài là tạo nên không khí vui tươi liên tục trong thínhgiả. Anh đã vi phạm nguyên tắc này khi thông báo tìm kiếm đứa nhỏ mất tích, giờđây không muốn bi kịch hóa hơn nữa không khí với thông báo truy lùng kẻ gây tainạn giao thông. Nhưng quận trưởng cảnh sát cố ép. Ronald đành đồng ý với điềukiện quận trưởng tự tay soạn thảo lời kêu gọi. Lúc trưa Ronald đọc trước microbản tin dưới đây xen giữa hai đĩa nhạc: "Tôi ngỏ lời với người chạy xehơi đã tông vào bé gái Cory Materson trong buổi chiều hoặc trong đêm qua. Hiểnnhiên người đó đã hoảng sợ. Chúng tôi biết chắc người đó sợ đã giết chết đứanhỏ. Cory không chết, nhưng các bác sỹ hết sức dè dật. Người đó nên tự thú. Lẩntránh sẽ khiến cho cư dân thành phố chúng ta lảng vảng hình bóng một kẻ hènnhát. Bố mẹ Cory không có khả năng chi trả phí tổn điều trị thuốc thang và sựchằm sóc vô cùng tốn kém cho đứa con của họ. Nhưng nếu người phạm lỗi tự thú vànhận trách nhiệm, hãng bảo hiểm sẽ chi trả. Tôi xin nhắc lại. Tôi xin nhắclại…"

Không mệt mỏi, mỗigiờ một lần Ronald lặp lại lời thông báo. Vả lại dù không muốn cũng không được:ông chủ đài phát thanh trực tiếp gọi điện cho anh:

- Sáng tác cho tôimột bài thật lâm li thống thiết về đạo đức công dân, về danh dự, về đủ thứ… Tìmra thằng cha cán người đó là màn quảng cáo tuyệt vời cho địa phương ta đấy.

Ronald Green bèn nặnra một mẩu rất lâm li thống thiết về đạo đức của công dân, về danh dự, về đủthứ… Kỹ thuật viên tạo một nền nhạc thật thảm cho bài văn, có thể làm rơi nướcmắt tất cả các bà nội trợ của Medway. Đột nhiên… Lúc 17h56, Ronald không đọcquảng cáo, không lặp lại bản thông báo mà yêu cầu thính giả chú ý. Anh nói:

- Chào quý bà, chàoquý ông. Buổi phát thanh của chúng tôi tới đây chấm dứt. Chấm dứt hoàn toàn,nhưng mong quý vị yên tâm, người ta sẽ có cách thích hợp để phục vụ quý vịtrong một ngày gần đây. Rồi anh tới gặp quận trưởng cảnh sát, khai: "Chínhtôi đã tông ngã đứa nhỏ”. Quận trưởng nhìn anh ta. Và nói:

- Cory đã khá hơn,sẽ qua khỏi thôi, Ronald.

Và kiểm tra lại mảnhchắn bảo hiểm đã nhặt được tại hiện trường, nó cũng là mảnh từ xe Ronald vỡ ranhưng anh ta không hay biết. Trong cuộc sống thường nhật từ trước tới nay anhta chẳng hề hay biết tí gì vì quen mồm nói mãi những điều không thay đổi bằngmột giọng không thay đổi, như một cái máy. Tuy vậy, dù sao anh ta cũng đã nhậnra một điều… kẻ hèn nhát đáng khinh chính là anh ta.