
Vị thẩm phán hòa giải Tòa sơ thẩm Benaja Widdup đang ngồi ở cửa phòng làm việc rít tẩu thuốc. Dãy núi Cumberland bang Tennessee hiện lên một màu xám xanh trên nền trời chiều. Tiếng con chim hòa lẫn tiếng con gà mái hoa mơ tung tăng dưới con phố chính tạo âm thanh xuẩn ngốc. Trên đường vang lên tiếng kẽo kẹt của bánh xe, tiếp sau đám bụi từ từ bốc lên. Cỗ xe bò do ông Ransie Bilbro điều khiển chở bà vợ ngồi bên trong dừng tại cửa Tòa sơ thẩm. Hai người nhanh chóng leo ra. Vị thẩm phán xỏ hai chân vào đôi giày, bước ra gọi họ vào. Vừa vào đến nơi, người đàn bà nhanh nhẹn cất giọng vi vu như cơn gió thổi qua hàng thông:
- Cả hai chúng tôi đều muốn ly hôn.
Nói xong, bà liếc sang ông chồng Ransie xem ý. Ông Ransie lặp lại lời nói của bà vợ bằng cái lắc đầu đầy tang thương:
- Ly hôn. Cả hai chúng tôi không có cách nào để sống chung với nhau được nữa. Một người đàn ông và một người đàn bà yêu thương nhau mà sống ở trong núi rừng thì đủ cô độc rồi, chứ đừng nói đến chuyện khi người đàn bà ấy bỗng trở thành con sư tử thì người đàn ông không cần phải sống chung với bà ta nữa!
Vị thẩm phán bắt đầu mở quyển sách luật ra, lau lau đôi kính, rồi phán:
- Luật không nói về chủ đề ly hôn chừng nào mà tòa quan tâm. Nhưng nếu một vị thẩm phán hòa giải có thể kết hợp cho hai người, thì rõ ràng ông ta cũng có thể giải quyết cho họ ly hôn. Tòa án này sẽ ban hành một bản án cho phép thuận tình ly hôn và giữ đúng nội dung bản án ấy trừ phi tòa tối cao phán quyết khác!
Nghe thế, ông Ransie Bilbro lôi cái túi nhỏ trong chiếc quần dài, lắc lắc trên mặt bàn đến khi rơi ra một tờ giấy bạc năm đô la. Ông nói:
- Đây là tiền bán bộ da gấu và hai bộ da cáo, là toàn bộ số tiền chúng tôi có được.
Vị thẩm phán nói:
- Án phí sơ thẩm của một vụ ly dị ở tòa án này là năm đô la.
Nói xong ông cầm tờ giấy bạc kia đút vào túi chiếc áo choàng với vẻ như tiền là điều nhỏ bé, không đáng quan tâm. Rồi bằng nhiều nỗ lực, ông chậm rãi viết bản án cho phép ly hôn trên một nửa mặt tờ giấy, sao thêm thành những bản khác. Cuối cùng ông đọc lớn:
“Như mọi người đều biết, ông Ransie Bilbro và vợ ông ta là bà Ariela Bilbro hôm nay trong tình trạng trí óc lành mạnh, thân thể tráng kiện đích thân đứng trước mặt tôi và cam đoan rằng sau đây họ sẽ không còn yêu nhau, quý trọng nhau và vâng lời nhau bất chấp hậu quả ra sao.
Và, Tòa sơ thẩm hòa giải và thuận tình của bang phán quyết chấp nhận bản án cho phép ly hôn này. Vấn đề này không sai. Xin thề. Ký tên Benaja Widdup, thẩm phán hòa giải Tòa sơ thẩm hạt Piedmont, bang Tennessee”.
Khi vị thẩm phán sắp sửa đưa một bản sao bản án ly hôn này cho ông Ransie thì bà Ariela cất tiếng:
- Thưa quan tòa, xin đừng vội đưa cho ông ta cái bản án đó. Sao lại thế được, bản án đó chưa giải quyết được tất cả. Phải giải quyết quyền lợi cho tôi trước tiên chứ! Tôi phải nhận được tiền cấp dưỡng. Không có chuyện một người đàn ông ly dị vợ mà không chia tài sản cho vợ cũ. Tôi có ý định sau khi ly hôn sẽ đến ở nhờ nhà ông anh Ed trên núi Hogback. Tôi cũng phải có một đôi giày và một số vật dụng khác nữa. Nếu ông Ransie có đủ tiền để ly hôn, thì hãy ra lệnh ông ta trả tiền cấp dưỡng cho tôi!
Người đàn bà hiện đứng đây bằng đôi chân trần, còn con đường mòn dẫn đến núi Hogback thì vị thẩm phán biết rõ thật sự là gồ ghề, lởm chởm. Ông hỏi:
- Bà Ariela Bilbro, bà hãy thành thật trả lời trước tòa rằng bà mong được nhận đủ số tiền cấp dưỡng trong trường hợp này là bao nhiêu?
Bà Ariela vội vàng đáp:
- Thưa quý tòa, tôi cho rằng việc mua đôi giày và tất cả những việc khác chừng năm đô la. Số tiền đó tuy không nhiều, nhưng tôi nghĩ bằng số tiền ấy tôi sẽ xoay xở được khi đến ở nhờ nhà ông anh Ed.
Vị thẩm phán nói:
- Tổng số tiền ấy là không quá đáng. Ông Ransie Bilbro, tòa phán quyết ông phải trả số tiền năm đô la cho bà Ariela trước khi bản án cho phép được ly hôn ban hành.
Ông Ransie thở gấp gáp, nói:
- Tôi không còn tiền nữa. Tôi đã nộp cho quý tòa tất cả những gì tôi có!
Vị thẩm phán trừng mắt qua đôi kính, thét lên:
- Nếu không thì ông bị buộc tội không chấp hành bản án của tòa!
Ông Ransie vội vàng biện hộ:
- Tôi nghĩ là nếu quan tòa cho phép đến ngày mai, tôi sẽ có thể cóp nhặt đủ số tiền ấy ở đâu đó. Tôi không bao giờ toan tính sẽ không thanh toán tiền cấp dưỡng đâu…
Vị thẩm phán nới lỏng đôi giày, phán:
- Được, tòa đây cho phép ông đến ngày mai!
Ông Ransie quả quyết nói với bà vợ Ariela:
- Chúng ta cũng có thể xuống nơi ở của ông chú Ziah và nghỉ đêm ở đó.
Nói xong, cả hai vội vã chào vị thẩm phán rồi nhanh chóng bước ra cỗ xe. Ông leo lên ngồi vào một bên, còn bà Ariela leo lên sau ngồi ở phía bên kia. Con bò từ từ kéo cỗ xe đi xuống hết con đường.
* *
*
Sau khi họ đi khỏi, thẩm phán Benaja Widdup ngồi một mình vừa rít tẩu thuốc vừa đọc tờ tuần báo cho đến khi trăng lên.
Rồi cũng đến lúc phải về nhà dùng bữa tối. Nhà ông là một túp lều đôi bằng gỗ nằm cạnh núi, đường dẫn đến nhà phải băng qua một lối mòn. Bây giờ hàng cây trong bóng đêm đã che khuất đường đi. Trong lúc ông dọ dẫm từng bước chân về nhà, đột nhiên có một gã đàn ông trong lùm cây, chiếc mũ kéo thấp xuống che hầu hết khuôn mặt bước ra dí súng vào ông, thét lên:
- Đừng nói lời nào. Tiền của ông đâu, đưa đây ngay. Ngón tay tôi đang trên cò súng đây!
Vị thẩm phán bối rối đáp:
- Tôi chỉ có năm đô la.
Gã đàn ông ra lệnh:
- Cuộn lại, cài vào cuối nòng súng này, xong ông có thể đi!
Không thể làm gì khác, vị thẩm phán đã răm rắp làm theo lệnh của gã đàn ông kia.
Hôm sau, cỗ xe một lần nữa dừng tại cửa phòng làm việc của vị thẩm phán. Vào bên trong, ông Ransie Bilbro đưa cho bà vợ tờ giấy bạc năm đô la. Vị thẩm phán đưa ánh mắt sắc sảo nhìn tờ giấy bạc xoắn lại có vẻ như nó bị cuộn và gắn vào cuối nòng súng, nhưng không nói gì. Ông đưa cho mỗi người một bản án cho phép ly hôn. Cả ông Ransie và bà Ariela đứng im có vẻ bứt rứt. Rồi cuối cùng bà Ariela cất tiếng:
- Tôi đoán là ông sẽ trở về chiếc liều cùng với cỗ xe. Có chiếc bánh mì trong cái hộp thiếc đặt trên chiếc kệ. Tôi bỏ thịt lợn muối xông khói trong nồi để giấu bầy chó săn đánh hơi được. Tối nay ông đừng quên lên giây chiếc đồng hồ.
Ông Ransie hỏi:
- Bà sắp sửa tới nhà ông anh Ed phải không?
- Tôi mong lên được nơi đó trước khi trời tối. Tôi không nói là chính họ sẽ băn khoăn nhiều khi đón tôi, nhưng tôi không biết nơi nào nữa để đi. Đây là một quãng đường dài và tốt hơn là nên đi sớm. Tôi sẽ nói lời chào tạm biệt ông nếu ông thật sự muốn như thế!
Ông Ransie nói:
- Tôi không biết ai có thể là con chó săn không muốn nói lời tạm biệt như vậy nếu bà quá vội ra đi mà không muốn tôi nói lời chào tạm biệt.
Bà Ariela yên lặng, cẩn thận gấp tờ bạc năm đô la và bản án cho phép ly hôn bỏ vào túi trong chiếc váy. Vị thẩm phán Benaja Widdup đưa mắt buồn bã nhìn tờ giấy bạc biến mất. Nhận xét tiếp theo có lẽ là thể hiện sự cảm thông sâu sắc, hoặc điều gì khác nữa trong tâm trí ông.
Ông hỏi:
- Phần nào cảm thấy cô độc trong chiếc lều cũ tối nay phải không ông Ransie?
Ông Ransie đáp:
- Có lẽ là cô độc, nhưng khi người thân thuộc trở nên điên rồ muốn ly hôn, thì không thể níu kéo người ta ở lại.
Bà Ariela bỗng chen lời:
- Trừ những người thật sự muốn ly hôn, còn lại không ai không muốn không còn ai ở lại.
- Không bao giờ không ai nói họ không muốn.
- Không bao giờ không ai nói họ muốn. Tôi đoán tốt hơn là bây giờ tôi nên bắt đầu đi tới nhà ông anh Ed.
- Ai có thể lên giây chiếc đồng hồ cũ đó?
- Ông muốn tôi đi về cùng ông trên cỗ xe, rồi lên giây chiếc đồng hồ đó cho ông, phải không ông Ransie?
Ông Ransie không thể hiện xúc động, nhưng ông đưa bàn tay to lớn của mình cầm lấy bàn tay gầy guộc của bà Ariela. Ông nói:
- Tôi cho là tôi tầm thường và đáng khinh. Bà hãy lên giây chiếc đồng hồ đó đi, bà Ariela!
Bà Ariela thanh thản nói:
- Trái tim tôi ở túp lều đó với ông, ông Ransie ạ. Tôi không còn điên nữa. Chúng ta hãy bắt đầu lại đi ông Ransie, như thế chúng ta có thể về nhà kịp lúc mặt trời lặn.
Thẩm phán Widdup cắt lời họ:
- Nhân danh bang Tennessee, tôi ra lệnh ông bà không được chống lại luật pháp. Tòa án này rất vui mừng phán quyết cho hai người còn thương nhau được sum hợp trở lại, nhưng nhiệm vụ của tòa là bảo vệ luật lệ của bang. Tòa nhắc nhở ông bà rằng ông bà không còn là vợ chồng nữa. Ông bà được xử cho phép thuận tình ly hôn theo bản án thông thường. Như thế có nghĩa là ông bà không được phép hưởng quyền lợi của hôn nhân.
Bà Ariela nắm lấy tay ông Ransie. Liệu có phải những lời nói đó có nghĩa là bà phải mất ông ngay từ bây giờ khi họ vừa học được bài học đắt giá của cuộc đời chăng?
Vị thẩm phán chậm rãi nói:
- Tuy nhiên, tòa án này cũng sẵn sàng hủy bỏ bản án ly hôn vừa phán quyết. Tòa đồng ý cho tổ chức lễ cưới. Chi phí cho việc tổ chức lễ cưới trong trường hợp sẽ là năm đô la!
Bà Ariela mỉm cười, nhanh chóng đưa tay vào chiếc áo đầm lấy tờ giấy bạc năm đô la. Bà tay trong tay với ông Ransie đứng nghe phán quyết cho phép sum họp lại của vị thẩm phán. Rồi ngay lập tức bà cùng ông Ransie rời khỏi tòa về lại căn nhà họ ở trên dãy núi.
* *
*
Vị thẩm phán Tòa hòa giải Benaja Widdup trở lại chỗ ô cửa, cởi đôi giày, khoan khoái rít tẩu thuốc. Thêm một lần nữa ông âu yếm sờ tờ giấy bạc năm đô la trong túi chiếc áo choàng. Lại một lần nữa con gà mái đang tung tăng dưới con phố chính kêu tanh tách vang lên âm thanh ngốc nghếch kia.
Tác giả O.HENRY
Trần Phi Tơ (dịch)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét